Żółwie

Żółwie wodne i lądowe.

Żółwie wodne i lądowe są przedstawicielami największych gadów na świecie. Mają one specjalny pancerz, która chroni je zarówno zewnątrznie jak i wewnętrznie. Jego grzbietowa część nazywana jest karapaksem, podczas gdy dolna część, otaczająca brzuch – plastronem. Karapaks jest połączony z plastronem przy pomocy spojenia zwanego mostem. Na pancerz składa się około 60 różnych rodzajów kości, miedzy innymi żebra, mostek i kręgosłup. Oznacza to, że w przeciwieństwie do tego co widzimy na kreskówkach, żółw nie może wyjść ze swego pancerza.
Kształt pancerza informuje nas o trybie życia. Większość żółwi ma duży pancerz w kształcie kopuły, który stanowi osłonę przed drapieżnikami. Ale na przykład afrykański żółw Torniera jest wyposażony w miękki i elastyczny pancerz, która ułatwia szybkie ukrycie się przed drapieżnikami w szczelinach skalych. Większość żółwi mieszkających w wodzie ma płaski pancerz w kształcie muszli, który ułatwia im pływanie i nurkowanie. Amerykański żółw czerwonolicy oraz żółw piżmowy ma mały pancerz w kształcie krzyża dzięki czemu może efektywniej poruszać się po dnie stawów i strumieni. Pancerze występują w różnych kolorach, do najczęściej spotykanych należy kolor brązowy, czarny oraz zielonooliwkowy. Jednym z najbardziej barwnych przedstawicieli tego rodzaju jest wschodni żółw malowany, którego górna część jest barwy zielonooliwkowej przechodzącej w czerń, podczas gdy dolna jest z reguły żółta z odcieniami czerwonymi i brązowo-czarnymi akcentami.
Żółwie, które spędzają większość życia na lądzie odznaczają się cięższymi i większmi pancerzami w kształcie kopuły, podczas gdy żółwie wodne wyróżniają się lżejszym pancerzem, który nie tylko umożliwia im utrzymanie się na powierzchni wody ale również pomaga im szybciej pływać. Tak na przykład żółw skórzasty ma bardzo lekki pancerz i jest doskonałym pływakiem.
Żółwie były już obecne w czasach dinozaurów, co czyni je ,obok jaszczurek, krokodyli oraz węży jedną z najstarszych grup gadów. Niektóre żółwie mogą żyć ponad 100 lat. A to dlatego, że funkcje organów nie pogarszają się z wiekiem. Jednym z najdłużej żyjących przedstawicieli tego gatunku był żółw olbrzymi z rodziny Aldabra, z ogrodu zoologicznego Alipore w Kalkucie, w Indiach o imieniu Adwaita (co w sanskrycie oznacza „Jedyny W Swoim Rodzaju”). Adwaita zmarł w 2006 roku osiągając wiek 255 lat, co uczyniło go jednym z najstarszych zwierząt na świecie.
Kolejnym najdłużej żyjącym żółwiem był Tu’i Malila, który zmarł w 1965 roku w wieku 188 lat, a następnie Harriet, która zmarła w Australii w 2006 roku, licząc 175 lat.
Wielu gatunkom żółwi grozi dziś wyginięcie. Zagrożone są przede wszystkim żółwie morskie. Pomimo wprowadzenia praw ochronnych ich mięso wciąż cieszy się wysokim zainteresowaniem w niektórych kulturach. I tak na przykład żółwia zupa jest kosztownym przysmakiem. W Azji polowania na żółwie były tak agresywne, że niemal doprowadziły do ich całkowitego wyginięcia, podczas gdy na Karaibach i w Meksyku tłuszcz z żółwi jest używany jako składnik do produkcji kosmetyków. Dolna część pancerza jest używana w tradycyjnej medycynie chińskiej. Aby sprostać wysokiemu popytowi na żółwie wiele osób w Chinach, Oklahomie czy Luizjanie zajęło się ich hodowlą.

Żółwie to zwierzęta zmiennocieple, co oznacza, że dostosowują temperaturę ciala do temperatury otoczenia. Żółwie redukują aktywność życiową w zimnej wodzie. Większość z nich zapada w hibernację podczas zimy. Zarówno żółwie lądowe jak i wodne oddychają powietrzem, przy czym żółwie wodne muszą wypływać na powierzchnię aby nabrać powietrza.
Żółwie wodne nie składają jaj pod wodą. Większość żółwic, po odbyciu długich wędrówek, wychodzi na brzeg. Żółwie mają płetwy, przednie ułatwiają im pływanie, a tylnie służą do nawigacji. Aż trudno uwierzyć, ale mogą one pływać tak szybko, jak biegnący człowiek.
Ponieważ przywykły one tak bardzo do życia w wodzie, przeniesienie na ląd okazuje się nie lada wysilkiem. Z tego właśnie powodu żółwice poruszają sie bardzo bardzo wolno, wlecząc się po piasku przy pomocy przednich płetw, poszukując odpowiedniego miejsce na wykopanie jamy, w której złożą jaja. Składają one do kilkuset jaj, które przypominają piłeczki do ping ponga, a następnie przysypują otwór mułem lub piaskiem i odchodzą. Żółwice nie opiekują sie swoimi dziećmi.
Jaja pod wpływem ciepła słonecznego nagrzewającego grunt przechodzą proces inkubacji. Samice wykluwają się z jaj umieszczonych przy powierzchni piasku lub błota, podczas gdy samce- z ich chłodniejszej, dolnej części. Zółwiki wydostają się z jaj samodzielnie, a następnie zmierzają w kierunku morza. Są one narażone na atak ptaków, krabów oraz innych zwierzat, dla których stanowią potencjalną ofiarę. Dlatego też, niestety tylko 1% żółwików osiąga dojrzały wiek.
Niektóre żółwie mogą schować szyję i głowę – po lini prostej – do pancerza . Dotyczy to głównie żółwi słodkowodnych i jaszczurowatych, żółwi miekkoskorzastych, jak również żółwi wodnych i morskich. Inne żółwie, nazywane bokoszyjnymi chowają szyję oraz głowę do pancerza przez zgięcie szyi w bok w płaszczyźnie poziomej. Zamieszkują one głównie półkulę południową.

Głowia żółwia jest pokryta twardymi łuskami. Oczy u większości żółwi lądowych są tak ulokowane, że patrzą w dół na obiekty znajdujące się przed nimi. Niektóre żółwie wodne, takie jak jaszczurkowate i miekkoskórne mają oczy osadzone w górnej części głowy.Te gatunki żółwi mogą ukrywaja sie przed drapieżnikami zanurzając się w płytkich wodach, utrzymując jednocześnie oczy i nozdrza ponad powierzchnią wody. Żółwie morskie są wyposażone w specjalne gruczoły, umieszczone w okoliach oczu, dzięki którym pozbzwają się nadmiaru soli pochodzacej z wypitej przez nie słonej wody.
Żółwie doskonale widzą w ciemności, co ułatwia im prowadzenie obserwacji na dnie oceanu lub w nocy, gdy wychodzą na ląd by złożyć jaja.
Niektóre żółwie są zarówno roślinożerne, jak i mięsożerne,przy czym niektóre jedzą głównie rośliny a inne- głównie mięso. Żółwie nie mają zębów, ale mają silny dziób. W przypadku żółwi roślinożernych są one uposażone w ostry, przypominający piłe element, który ułatwia im rozdrobnienie twardego pokarmu, takiego jak trawa morska. Z kolei żółwie mięsożerne mają ostry dziób w kształcie noża za pośrednictwem którego mogą one rozdrobnic ofiarą. Jeżeli chodzi o język, to jest on przydatny przy połykaniu żywności, ale nie są one w stanie wysunąć go tak dalece, by zdobywać żywność tak jak żaby.
Największym żółwiem morskim jest żółw skórzasty. Długość jego pancerza wynosi do 200 cm a waga może sięgac aż do ponad 900 kg. Jego pancerz jest pokryty łykowatą skórą z uwypuklonymi paskami. Temperatura jego ciala przewyższa temperaturę otaczającej go wody, stąd jego dobry metabolizm. Zamieszkuje cieplejsze wody oceaniczne. Żółwie morskie mają bardziej płaski kształt, dzięki czemu mogą z wdziękiem poruszać się w wodzie, gdzie spędzają większość czasu. Żółw Archelon (co oznacza „władca” w języku greckim) był największym żółwiem morskim, ale jest on już na wymarciu. Miał 4.6 m długości i ważył ponad 2,200 kilogramów. Pozostałości po żółwiach Archelon można odnaleźć w Południowej Dakocie i Wyoming. Istnieją również żółwie slodkowodne. W porównaniu do żółwi morskich są one znacznie mniejsze, a do najwiekszych przedstawiecieli tej grupy należą azjatyckie żółwie miękkoskórne, których długość może sięgać do 2 metrów.

Żółwie żywią się zarówno roślinami jak i owadami. Przednie kończyny wyposażone są w błony pławne, co sprawia że wyglądają one jak płetwy. żółw dwupazurzasty naprawdę ma płetwy, podczas gdy większość żółwi lądowych ma klocowate kończyny zakończone ostrymi pazurami, służącymi do kopania. Żółwie lądowe żywią się jedynie roślinami, liśćmi oraz wszelkiego rodzaju nisko leżącą roslinnością. Pozostają one raczej w jednym miejscu, a do wody wchodzą tylko po to by ugasić pragnienie lub się wykąpać. Istnieje zawsze niebezpieczeństwo że zostaną wciągnięte przez silne prądy. Zamieszkują głównie suche obszary. Są zazwyczaj większe, cięższe oraz masywniejsze. Największym żyjącym przedstawicielem tego gatunku jest żółw słoniowy z Galapagos, , która może osiągnąć do 1,8 m długosci i 400 kilogramów ciężkości. Jest on jednym spośród najdłużej żyjących kręgowców, w naturalnym środowisku może osiągnąć wiek do ponad 100 lat. Najstarszy żółw słoniowy miał co najmniej 170 lat. Głównie występuje na Wyspach Galapagos, położonych na Pacyfiku. Największym przedstawicielem tego gatunku (w długosci do 2.5 metra) był żółw Meiolania, zamieszkujący obszary północnej i południowej Ameryki, Australii i Afryki. Wymarł 2000 lat temu, kiedy człowiek zaczął na niego polowac jako zródło pożywienia.
Z kolei najmniejszym żółwiem lądowym jest cętkowany żółw Padloper- samce osiągają do 6-8 cm długości i 95-165 gram wagi, przy czym samice mogą być nieco większe. Ich ulubionym pożywieniem sa małe wodniste roślinki. Zamieszkują tereny skaliste i można je głównie znaleźć w zachodniej części Afryki Południowej. Do żółwi małych gatunków należą także amerykański żółw wonny i żółw piżmowy, których długość pancerza nie przekracza 13 cm. Zamieszkują obszary od Kanady do Ameryki Południowej.
Żółwie wodne wykorzystują promienie słoneczne aby się ogrzać, a wode i cień aby się ochłodzić. Żółwie lądowe także wygrzewają się na słoncu, a aby się ochłodzić zakopują się w ziemi. Zewnętrzna warstwa pancerza jest ich skórą. Żółwie nie zrzucają skóry w taki sam sposób jak węże, obdywa się to stopniowo. Kawałek po kawałeczku. Fragmenty martwej skóry tworzą grubą warstwę, która ochrania części ciała wystające z pancerza.
Duże żółwie wodne pływają mniej niż te o małych rozmiarach. Na przykład żółw sępi, jeden z największych żółwi słodkowodnych nie pływa prawie wcale, woli chodzić po dnie jeziora lub rzeki. Żółwie wodne wykorzystują swoje długie pazury, aby wdrapać się na brzeg rzeki czy unoszące sie na wodzie kłody.

Małe żółwie lądowe i słodkowodne są czesto trzymane jako zwierzęta domowe, a do najbardziej popularnych należy żółw rosyjski, żółw śródziemnomorski oraz żółw czerwonolicy.